तोखाया मना

तोखाया मना

राजवीर डंगोल
स्राेत – प्रा.डा.धर्मराज डंगाेल

थ्वं अय्ला दयेकेत मना मा:

नेवा: तजिलजिइ साक्क साक्क नयेगु जक मखु थीथी कथंया रस त्वनेगु याना वयाच्वंगु दु । नेवा: समाजय् दकले अप्वः त्वनेगु लः खःसा ल: धुंकाः खँ व अय्ला छ्यलाबुला यानाच्वंगु खनेदु । थ्वँ व अय्ला साःगु, थिक्कगु, मसाःगु दु । थाय् व ई कथं खँ दयेका त्वनेगु चलन दु । जाकि, छ्व, कनि, दुसि, च्वकाबजि, बूगु छ्व व चोकि सिया: चुं क्यलाः नं खँ थुइ ।वँ व अय्ला दयेकेत मना मा: । उकिं मना अय्ला व खँ दयेकेत मदयेक मगाःगु प्राण तत्व खः । मना यात खयभासं मर्चा धका नं धाइ ।

मना दयेकेत छु छु मा: ?

आ: वँ व अय्लाया खँ छखे तयाः खँ थुइत माःगु मना तोखाय् गथेयाना दयेकी धका थन छु खँ च्वयेत्यना । मना दयेकेत माःगु ज्वलं थथे खः

(उलाया जाकि मदुसा ताइचिनीया जाकि)

मना गथे याना दयेकी ?

           मना दयेकेगु धकाः सुथय् इलय् लाक्क जा नया: सकलें मुना कुति दुथाय् सामान ज्वना वनी । जाकि क्यलिइ । भबु कुति नचुक्क ल्हुइ । अले फुक्क ल्वाकछ्याना जाकि चुंलय् ल्वाकबुक याइ ।

        चाकुया तिइ सकतां ल्वाकछ्यागु चुं न्हाइ । न्हाये सिधलकि मिसामस्तय्त सःता ‘का मस्त मना छक: ज्या वा’ धका सःती । सकस्यां मःमः ग्वारा स्वयाः भचा चिग्वः जुइक ग्वारा ग्वारा याना चाकलागु पाचा दयेका हासाय् तइ । अलय् मना प्वंका तयेत तयार याना तइ । हिछि निभालय् पानातःगु सुखू व सुयात बँय्लाइ । उकी मना सुखू जाय्क ब्वइ | उकी द्यने नं पानांत:गु सुं त्वपुइ । झण्डै न्हयेनु च्यानु तक पाइ । निभालय् पाना गने धुंका मना इना कायेगु याइ ।

ज्ञान, सिप व प्रविधि म्वाकेमा :

आतक तोखाय् मना सुइगु याः नि । लिपा जुजुं ज्ञान, सिप व प्रविधि दुपिं म्हो जुया वनी । मना दयेकेगु ज्ञान, सिप व प्रविधि तनां वने न्हयो न्हूगु पुस्तायात थ्व ज्ञान, सिप व प्रविधि ल: ल्हाना बिइ माःगु दु । मना दयेकेगु ज्या झीपिं जाना स्वनिगलय् म्वाका तयेमाःगु दु ।