उपाकू वनेगु
डा.चुन्दा वज्राचार्य
ञंलाथ्व द्वादशी कुन्हु हे अर्थात भाद्रशुक्ल ट्वादशी कुन्हु दछिया दुने मृत्यु जूपिनि नामय् थाय् थासय् द्यःद्य:पिन्त मत: तया: उपाकू वनेगु धका: वनेगु याई । थुबलय् विशेष यानाः यँया शहरया लँ मजुसे उबलय् या लागां पिनेया लँपु लँपुजक जुया: मत: ब्यू वनीगु खः । थ्व लँ फुकं चित्रांकित यानाः स्वत धाःसा चैत्यया आकारया लँपु यचुक खनेदु । विशेष याना: थ्व उपाकू बौद्धमार्गीपि जक वनेगु याइगु खः । थौंकन्हय् हिन्दू मार्गीयापिं नं ल्हातय् धुंच्याकाः चाहिलेगु याना: वयाच्वंगु खनेदु । हिन्दूमार्गीपिनिं थ:गु सामाजिक रितिथिति कथं मखुसां थगु स्व: विवेकं सीपिनिगु नामं मत: ब्यू वनीगु खः ।
बौद्धमार्गीपिनि थ: परिवारपिं स्वर्गे जुल धायेवं मदुम्हसिगु नामं द्यःद्य:पिनि थाय् वना देवा च्याकः वनेगु धकाः पूजा यानाः मत च्याकेगु याइगु खः । मदुम्ह मनू लुमंका: म्हाइपुका च्वनेगुया थासय् मदुम्ह मनूयात लुंमंका: द्य: पूजा यानाः मत च्याकाः मनय् दुने च्वंगु विरहयात विस्तार विस्तार न्हंका: स्वस्थ्य जुइगु ज्यायात धार्मिक प्रक्रियां लंका यंकेगु खः । थथे मत बीगु नामं यँदेया उबलय्या वस्ती फुकं चा:हिला सीपिनिगु नामय् मत तया: तरे यायेगु ज्याय् ३६५ प्वाः पाल्चा सीपिनिगु नामय् न्हि छप्वाः छप्वाः दरं मत तइगु खः । मदुम्हसित दछियंक ख्यूसे मच्वनेमा न्ह्याथाय् नं ज: दयेमा धकाः आशा यानाः मदुम्हसिगु नामय् मत तयेगु याइगु खः । थथे मत तःवनीबलय् धुं धुपांय् च्याका: नं वनेगु याइ । गुम्ह गुम्हसिनं मदुम्ह मन् सुखावति भुवनय् बास लायेमा धका: ल॑ दु्छिं धारणि तुतः पाठ याका नं यंकेगु चलन दु । गुम्ह गुम्हसिया थथे वनेबलय् बाजं थाका नं यंकेगु चलन दु।
यँया उपाकू वनेगुया लँपु
१. मरु ख्यःक्यब,
२. चसाद्व,
३. कंग:,
४.सुइकागल्ली,
५. न्यतः,
६. थँहिति,
७. छुस्या बाहाः,
८. मुस्या बाहाः,
९. ज्याथा,
१० कमलादी,
११. भोताहिति,
१२. महाबौद्ध,
१३. दुगंबही,
१४. तेबाहा:पिने लुँहिति,
१५. धरहरा,
१६. बागदरवार,
१७. गणवहा:,
१८. ता:हाःगल्ली,
१९. नाय्पच्व तःननि,
२०. ब्रम्हत्वा:,
२१. जैशीदेवल,
२२. क्वाहिति,
२३. भिद्य:,
२४. मरु ख्यःक्यब अर्थात गर्न सुरु जूगु खः अन हे क्वचायेकेगु जुइ ।
