Jheegu Information

All information of newar community.

नेपालभाषाय् यासु खुताजि दु। 

१.छता -लिउने ‘ये’ वइगु 

खये, काये, धाये, स्याये, लाये,
लुये, बिये, बुये, निये, पुये,
जुये, हाये, हुये, स्वाये,  

२.निता – लिउने ‘के’वइगु 

किके, बिके, बिइके, सिइके,
लाय्के, कय्के, धाय्के, हाय्के,
दुतके, कंके, यंके, क्वपके,
छिंके, छ्येके,    

३.स्वता – लिउने ‘ते’वइगु 

म्हिते, सःते, त्वःते, दुते,

४.प्यता -लिउने ‘ने’वइगु 

कने, कुने, खिने, खने, गने,
पने, सने, वने, भिने, लने,
हने, हिने,      

५.न्याता -लिउने ‘पे’वइगु 

त्वपे, क्वपे, लपे, ध्वपे,

६.खुता -लिउने ‘ले’वइगु 

काले, कुले, पाले, न्हिले,
हाले, हिले, साले, सुले,
मुले, पुले, सिले, हुले,

न्ह्यव (Past Tense) 

‘ये’ वइगु यासु (Verb)या ‘त’ व ‘ल’/ ‘ना’ व ‘या’ 

  ना या
का कात काल काना कया
लाये लात लाल लाना लाया
बुये बुत बुल बुना बुया

याकेगु अर्थय् ‘ये’ या थासय् ‘के’ च्वना वइथाय् ‘त’  व ‘ना’  जुइ। ‘ये’ यां लिउने ‘के’ च्वना: याकेगु अर्थ वइथाय् ‘ल’ व ‘या’ जुइ। 

‘ये’ वइगु यासु (Verb)या न्ह्यव 

खँपुई छुइ छिंक ब्वया स्वय् –

  या ना
काये कया काल काना कात
लाये लाया लाल लाना लात
बुये बुया बुल बुना बुत

थुकथं हे फुक्क यासु (Verb) ब्वे फु। न्ह्योनेयागु  ‘जि जिपिं’ लिसे च्वना वइ , लिउनेयागु ”व, इपिं, छ. छिपिं’ लिसे वइ।

‘यात'(Objective) काइगु

जि,जिमिसं कया,धया,स्याना,
बिया,निना,हुया,
स्वाना,दाना,हिया 
छ,छिमिसं
व,इमिसं 

काल,धाबिल,नित,
बिल,स्यात,हुल,
स्वात,दात,हिल 

यात (Objective) मकाइगु 

Spread the love

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Shyam Lal Shrestha
shyam-lal-shrestha-ji
Your Contribution