
म्हपूजा पूजा विधि:-
म्हपुजा
कछलाथो पारु (कार्तिक शुक्ल प्रतिपदा ) खुनु जुयिगु म्हपुजा नख: पद्मपुराणया स्वदेह पुञ्ज कथं नेवा:तसें न्हापानिसें मानेयाना व:गु नं जुयेफु | तर म्हपुजाया दिन नेपाल सम्बत् वो थ्वयाँ न्हापाया नेपालन पिदंगु मेमे:गु सम्बत पिदंगु दिन नं जूगुलिं वो नेपाल सम्बत् राघवदेवया पालय् फँबञ्जा: शंखधर साख्वा:नं तत्कालिन नेपा:मितय ऋण पुलाबिया: शुरुया:गु धयात:गुलिं थुपिं खँया लसता कथं नं म्हपुजा नख: न्ह्यनाच्वंगु जुया नेवा:तय म्हपुजा नख:या स्वरूप थ:गु विशेषता दुगु मौलिक संस्कृति जुया ब्युगु दु |
म्हपुजा यायेगु विधि:-
१. बँ इलेगु :- न्हापां म्हपूजा यायेगु थाय् मिलय्याना बँ इलेगु |
२. मन्द: च्वयेगु :- म्हपुजा यायेत न्हापां मन्द: च्वये मा:| मन्द:धयागु मण्डल अर्थात् ज:या चा:ख:| गथे सुर्य मण्डल,चन्द्र मण्डल आदि |अठे हे थन मन्द: (चा:) या प्रयोगात्मक अर्थ ख:स्वरुपया प्रतीक ज्योतिर्मय चा:गथे (क) द्द्य:मान्द: ( द्द्य:या प्रतीक स्वरूप ज्योतिर्मय चा: ) , (ख) मनूमन्द: ( थ:गु प्रतीक स्वरूप ज्योतिर्मय चा: ) आदि | न्हापां म्हपूजा यायेत बँ इलात:थाय् च्वयपाखे चिचिपागु द्द्य:मन्द:अले तत:पागु मनू मन्द: च्वया:लि दकले क्वय् छेँद्द्य: या प्रतीक स्वरूप नं छगू चिकिधंगु मन्द: च्वय मा: |
मन्द: च्वयेगु बिधि :-
क) ल:मन्द: धका: नीलखं अंगू आकरया चा: च्वयेगु |
ख) ल:मन्द:या द्द्य:ने चिकं मन्द: धका: चिकनं चा: च्वयेगु | थ्व मन्द:अन्तर आत्माया प्रतीक ख:|
ग) चिकं मन्द:यात दथुइ लाका पोताष अनाहत चक्रया प्रतीक कथं षटकोण च्वयेगु (गुलिं षटकोणयापलेसा स्वस्तिक वा न्यागूचा: वा मे:मे:गु चिं च्वयिपिंनं दु ), अले षटकोणयात नं दुने लाका: पोताषं चा: च्वयेगु |
घ) पोताया चा:खय् छचाखेरं पलेस्वाँया च्याह: च्वया: हृदय कमल दयेकेगु |
ङ) पलेस्वाँयात नं दुने लाका: पोताषं मे:गु चा: च्वयेगु , उगु मे:गु चा:यात नं दुने लाका:हानंमे:गु चा : च्वायेगु| थ्व पिनेच्वंगु त:धंगु निचा: (मण्डल) पिनेच्वंगु म्ह्या प्रतीक ख:| थ्व कथं पोताषं मन्द: च्वयेगु |
च) पोतायया द्द्य:ने अबीरं नं च्वयेगु |
छ) षटकोणया दथुइ ल:वो चिकं मण्डलय् म्हया न्यागु तत्व पृथ्वी, जल, तेज, वायू, वो आकशया प्रतीक छछिं कथं आखे:, वा, माय्, मुस्या, वो ताय् तयेगु |अथेहे थुपिं न्याता जोलं षटकोणया खुकुनय् वो पलेस्वांया च्याह्लय् नं तयेगु |
३. मन्द: तयार जुयेवं छेँ छखां पालाचा च्याका: सकलें ल्हा:तुति सिला: नुसिला कया: (नस्ला कायेगु ) थकालिं निसें झो: लिक फेतुयेगु|
४. मिजंतय तपुलि पुयेगु |
५. थकालि नकिनं ल्यूनकिं पासा कया: निल:,म्हासुसिन्ह:, भुयुसिन्ह:, स्वाँ, जजंका, जाकि ,ताय्, अबीर, धूं, धुँपाय्, इता: आदि दुगु पुजाभु वो धौगो: धौसगं कथं थकालिनिसें सकसितं भागि याका: न्हापां गने:द्द्य:या चिं सुकुन्दा ब्रम्हाया चिं तुफि ,नारान्द्द्य:या चिं ल:घ:,महाद्द्य:या चिं हासा वो कुमारया चिं खल् वा लोहंमा दिकात:गु द्द्य:मण्डलय् पुज्यायेगु |
६. धुं दिकेत मन्द: पतिकं वो:कुचा तयेगु | अनलि मनूया मण्डलय् थ:थवं पुज्याके बिया: अथवा वया नामं पुज्याना: मनूयात नं पूजा यायेगु |
७ धौगो:या धौ भचा जाकि ताय् अबीर नापं ल्वाकछ्याना: मण्डलय् वो मनूयात नं तिकेगु | अथेहे उगु धौसिन्ह: सकसितं आकाशया भाव यासे धलिमय् वां छ्वया: तिके बिगु |
८. सकलयात सुकुन्दाय् च्वंगु मतय् त:सिद्द्य:ने तयात:गु खेलूइता: (खे अर्थात् मन्चाया क्वनिसें चँसुप्वा:तक लूगु अर्थात् त:हाक:गु इता:) च्याका: जाकि वो स्वानं पुज्याका: लहल्हाना बियेगु | खेलू इता:या ज: आत्माया प्रकाश ख: अर्थात् दुनेच्वंम्ह थ:यात म्हसीकेगु ज: ख: | थ्वयात थ:थ:गु मन्दलय् थ:पाखे स्वका: च्याका तये मा: | म्हपूजा सिमध:तले सिके मज्यू | उकिं हे थ्व कुछिति ताहाक: यानात:गु ख: |
९. थकालि नकिनं आयु ताहाक जुयेमा धका: ताहाक जजंका, म्ह झ्वा: मजुयेमा धका:गोयास्वांमा:, स्वास्थ्य बल्लाय्मा धका: खोसिँ, मन पवित्र जुयेमा धका: त:सि अथेहे स्याँगुलि, भोगत्या, सन्त्रासि, चाकुसि, झम्सि,मिठाइमरि, ग्वा:, म:सि:पो: आदि नं तयात:गु भिंतुना सगंया किस्ति जाकि वो स्वाँनं पुज्याका: लहल्हाना बीगु |
१०. लहल्हाना कयागु त:हाक जजंका वो स्वामा क्वखाय्गु |
११. थकाली नकिन खेसंग बिया: अभिबृष्टि यायेगु
खेंसगंया निम्ति हलंजोलं खः
१. मना: पुकात:गु खें (आकाश स्वरूप)
२. ओ (वायु स्वरूप)
३. गङ्गु पुकात:गु ङा (जल स्वरूप)
४. पालु (तेज स्वरूप)
५. छ्वय्ला ( पृथ्वी स्वरूप)
६. ऐला:या अन्ति
७. गो:धौ
८.ऐला: तयेगु सलिं
खेंसगंसं बीगु (विधि) ताजिलजि :-
न्हापां सगं बाटा वो धौगो: थकालि नकिनं सगं कायिम्हयात भागि याकी अले जवपाखे सुकुन्दाया गणेध्यो:यात सगं जोलं छाये धुंका: ओ:या ध्यो:ने खें ला ङा पालु तया: थ:गु जव ल्हातं अथेहे ऐला: सलिं खव ल्हातं ज्वना जव नाडी खव नाडी ध्यतना सगं कायिम्हया जव ल्हातय् ओ:या ध्यो:ने खें ला ङा पालु तयात:गु सगं वो खव ल्हातय् ऐला: सलिं ज्याछिंक लहल्हाना बी | सगं का:म्ह्सें सगं क्वय् मदिकुसें न्हापां खें वान्याइ अले ऐला: चिपं थी | थकाली नकिनं, ऐला: तना बी हानं खें वान्याइ ऐला: चिपं थी , हान थकालि नकिनं ऐला; तना बीव हानं खें वान्याइ, ऐला: चीपं थी | थ्वकथं खें वो ऐला: स्वक: तक चिपं थीव खेंसगं वो ऐला: सलिं क्वय् तया: थ:यात य: कथं छता छता कया: नयि , त्वनी | ऐला: मत्वंम्ह्यात सलिँखय् धौ तया: सगं बी ( ऐला: वो धौ निगुलिं पाचन शक्ति बीगु खः) तर खें ला ङा मनम्हसें धा:सा खेंसगं कया: नंतुना: भागि यासे क्वय् तया बी | थ्व दक्व विधि खेंसगंया सांस्कृतिक ताजिलजि खः |
१२. सिंफं वा कुलेय् स्वाँ सिसबुसा धेबा आदि तया: म्ह्य् स्वको लुयेगु |
१३. घ:या लखं नं अभिषेक (हाहा) यानाबीगु |
१४. थकालिनकिन थ:गु पूजा थवं यायेगु तर सगं आदि वो लुइगु जय ल्यूनकिनं यायेगु |
१५.. म्हपूजा सिधयेवं खेलूइता:या मत मसिवं मू कयेगु धका: धली केरा आदि ल्वाकछ्याना: नकेगु |
१६. च्वय् द्द्य:मण्डल य् च्वंगु तुफिं च्वनिसें क्वय् च्वंगु द्द्य: मण्डलय् तक सुरु सुरु पुया: पूजा क्वाचय्केगु (गुलिस्याँ थथे बँ मपुसें मन्द:या द्द्य:ने हे भोय नयिगु चलन दु ) |
१७. म्हपुजाया भोय नयेगु |
थ्व कथं म्ह्पुजाय् चेतन रुपी अन्तर आत्मा वो प्रकृति रुपी भौतिक शरीर निगुलिंया महत्व क्यना त:गुलिं थ्व भौतिक भावना वो अध्यात्म भावना निगूया समन्वय कथं नेवा: तसें न्ह्याकाच्वंगु संस्कृति धायेमा: |
किजापूजा पूजा विधि:-
किजापुजा :-
म्ह्पुजाया सतिखुनु (कछलाथोक दुतिया) किजापुजा ख:| थ्व खुनु यमराजयात केहें यमुनां पाहां ब्वना: सम्मान या:गु वो उगु लसताय् यमुना थौया दिनय् “झी थें सकल तताकेहेंया दाजुकिजापिं नापलाना: बिशेष आनन्दं च्वने दयेमा” धका: भावना या:गुलिं दंछी छको: थुगु दिनय् थथे किजापुजाया परम्परा च्वंगु धयगु बाखंया आधारय् थुगु परम्परा नेवा: संस्कृति नं न्हापांनिसें दुथ्यानाच्वंगु खनेदु | नेवा: जातिया दुने गुलिं बिया छ्वये धुंकूपिं मिसातय थ:दाजुकिजापिनिगु छेंय पूजा या:वनीसा गुलिं थ:थाय् स:ता: पूजा याइपिं नं दु |
किजापूजाय् नं म्हपूजाय् थें मन्द: च्वया: पूजा याये मा:| अथेहे मान्द: न्हेवने तया: दाजुकिजायात तताकेहेंनं द्द्य:मन्द:, मनूमन्द: वो मनूयात पूजायासे खेलूइता: लल्हाना: च्याके बी मा: | नापं आयु त:हाकेत तहा: जजंका, शरीर झ्वा:मजुइकेत गोयस्वांमा:, स्वास्थ्य बल्लाकेत खोसिं , मन शुद्द जुइकेत त:सि वो मे:मे:गु फलफूल , मरिचरि , ग्वा: , म:सिपो आदि नं देछाया: खेंसगं बि मा:| बिशेषयाना: बिया छ्वये धुंकुपिं तताकेहेंपिसं पुजाकु त:जि याना हयि | बिया छ्व:गु दंला न्हूकु धका: बिशेष कथंया कु हये मा: | अथेहे दाजुकिजापिंस नं तताकेहें पिन्त दां,पर्सि ,वस: छुं ल्वय्क बी मा:| पूजा सिधयेवं तुफिं मन्द: पुया भोय नयि | बहनी पाल्चा च्याकी | कन्हय् खुनु लक्ष्मी द्द्य:या स्वाँ क्वकायि, बिया छ्वयधुंकुपीं म्ह्यायपिंत नं स:ता प्रसाद बी | थुकथं स्वन्ति नख:या चहपह सिधयि |
“स्वन्ति” लक्ष्मी पूजा ताजिलजि
नेवा:तसें पूज्याइगु लक्ष्मी द्य:
भोंतय् च्वयात:गु म्हासु ख्वा:म्ह, म्हासुगु वसतं पुनात:म्ह, रत्न्य तिसा तियात:म्ह, पेपा ल्हा:या छपा ल्हातं ज्वाला न्हाय्कं, छपा ल्हातं सिन्ह:मू ज्वना:, छपा ल्हातं दां हायका च्वंम्ह, छपा ल्हातंवर बियाच्वम्ह, काउले बाहां दुम्ह, पले स्वानय् फेतुया च्वम्ह, दांपो :ज्वना च्वपिं कुबेर वो ख्या:यात नापं तयाच्वंम्ह लक्ष्मीद्द्य:या किपायात धुकू सन्नूया दुने अथवा सेफया दुने तिका: पुज्याइगु ख: |
लक्ष्मीद्य:या पूजायात मागु हलंजोलं :-
लक्ष्मीद्य:या किपा , पुजाभु , निल: , सिन्ह: जाकि , स्वाँ , जजंका ,ताय् ,अबिर , नैबद्द , स्वामा: , इता: , धौपति , किसली , कलश , त्वादेवाय् , ज्वाला न्हायक , तुफी , तफोस्वां , चिफोस्वां , गोय्स्वां , गोदावरी स्वां , लालपते स्वां , त:सि , भोगत्या , सन्त्रासि , खोंसि , स्यांगुलि , थरिठारिया , हलुवाइ मरि , चिनियाम्ह किसिचा , म:सिपो: , ग्वा: , भोय्बो , न्हूगु दां , धुं धुँपाय् , नस्वाक्वा: , गं , झहझह धायेक मत , वा अथवा जाकि
श्री लक्ष्मीपूजाया ताजिलजि (विधि) :- ( क ). सामान्य पूजा
छें छखा बँ थिल: दक्व लुखा वो झ्या: पतिकं स्वांमा: ब्वया: लुखाया न्हेवने यमराजया मन्द: च्वया: बहनी जुयेव लुखा वो झ्या: पतिकं पालचा च्याका:
१. लक्ष्मीद्य:या किपायात धुकू सन्नूया दुने अथवा सेफया दुने तिके |
२. लक्ष्मीद्य:या क्वसं पलेस्वां च्याह: दुगु मन्द: च्वये |
३. मन्द: च्वये धुंका दाफोस्वांया कचा वो किसली दुगु कलश दिके |
४. पुजाभु न्ह्योने तये |
५. पूजाभुया हलंजोलं (निल: सिन्ह: जाकि स्वाँ जजंका ताय् अबिर नैबद्द स्वामा: धूँ धुपाय्ं इता: धौपति) पूजाभुई तये |
६. लक्ष्मीद्य:या न्हेवने सुकुन्दा च्याका: पुजाभु न्हेवने तया पूजा शुरुयाये |
क) न्हापां वरुण रुपी ल:दुगु पंचपात्रय्
ख) गणेश रुपी सुकुन्दाय्
ग) अमृतरुपी कलाशय्
घ) नारायण रुपी त्वादेवाय्
ङ) सरस्वती रुपी ज्वाला न्हायकनय्
च) लक्ष्मीरुपी तुफी
छ) अन्नपुर्ण रुपी वा अथवा जाकिथलय्
ज) कुबेर रुपी दांथलय्
६. पञ्चोपचारं (१.सिन्ह:तिका: २.स्वाँ ३.नैबद्दछाया: ४.धुपायं ५.इता:च्याका:) पुञ्ज याये |
७. लक्ष्मीयात षोदशोपचारं (आह्वान , आसन , अर्थ , घ्य:कस्ति , स्नान, वस्त्र , जजंका , सिन्ह: स्वाँ नैबद्द , धुपायं , इता: , ग्वा , द्द्य:चा:हुलेगु , अनियायेगु ) त:जिक पूजा याये |
८. घ्य:कस्ति , काप: , जजंका , स्वन्तिया स्वां स्वामा , फलफूल,मिठाइ , मा:सिपो:, ग्वा:या नापं भोय्बो नं छाये |
९. लक्ष्मीद्य:यात पूजा याये धुनेव भोय अथवा भोय समान सा:सा:गु नयिं |
९. लक्ष्मीद्य:या स्वां धा:सा पेन्हु लिपा सुथय् तिनि क्वकायिगु चलन दु |
श्री लक्ष्मी पूजा विधि:- (ख) . पूजा मन्त्र ब्वना
१. श्री गणेशाय नमः || श्री शारदा देव्यै नमः ||श्री लक्ष्मीदेव्यै नमः ||
२. आचमन काये ||३|| श्री देवीया जवस सगोण धौ तये || खवस वादा किगःदा तये ( वा व जाकि) || ज्वाला न्ह्यांकँ देवीया जवसं तये || सिन्हःमू देवीया खवसं तये || कलश, तुफि आदि माक्व फुक्कं ब्वये || आचामन काये ||३|| अक्षत , स्वाँ कया जलं हाय्के || पञ्चाङ्ग उच्चारण याये ||
३. पञ्चाङ्ग उच्चारण :- अध्यादि …………..गोत्र……………….नाम धेयस्य मम दम्पत्यो: सकल परिवार सहिता सर्व पाप क्षयपूर्वक श्रुति स्मृति पुराणोक्त फल प्रप्त्यार्थ श्री लक्ष्मी देव्या: सुप्रसन्नद्वारा अमावास्या पर्वंण्य प्रदोष समय लक्ष्मी पूजा कतुं वृहदानवे अर्ध्य नम: ||
पूजा मन्त्र
४. स्वाँ छफो छाये || पुष्पं नम: ||
५. धुंपाय् च्याके || ॐ मोहान्धकार मग्नांनां ज्ञान राष्मिभि:| कृत मुद्धरणं येन तन्नौमि शिव भास्करम् |धूपं नम:|
६. पूजाभ: ल:थल थिया तये||
ॐ सिद्दिरस्तु क्रियारम्भे वृद्दिरस्तु धनागमे | पुष्टिरस्तु शरीरेषु शान्तिरस्तु ग्रहादिषु |सर्वबिघ्न प्रशमनं सर्व शान्तिकर शुभम् | आयु: पुत्रं च कामं च लक्ष्मी सन्तान वर्द्दनम् |यथा वाण प्रहाराणां कवचं भवति वारणम् |तद्द्देव विधातानां शान्तिर्भवतु वारणम्|
७ लाहा अनि याये || कमण्डलु पुष्प भाजनं नमस्करोमि |
८ जलं मण्डल 0 दय्के || चिस्वांँ जाकि तया पूजा याये || ॐ अखण्ड मण्डलाकारं व्याप्तं येन चरचरम् | तत्पदं दर्शितं येन तस्मै श्री गुरुवे नम:|
९ मण्डलया स्वाँ छुये |प्राणायाम न्यास याये |अनाली ल:थल पूजा याये|न्याक:(५) | ॐ ब्रम्ह्ने नम:|ॐ बिष्णवे नम:|ॐ रुद्राय नम:|ॐ ईश्वराय नम:| ॐ सदाशिवाय नम:|
१० चन्दनाक्षत पुष्प तिके | ॐ वरुण मूर्तये चन्दनाक्षत पुष्प नम: |
11 धेनु मुद्रा, अर्ध मुद्रा क्यने | ॐ धेनु तथा अर्ध मुद्रां दर्शयेत् |
१२ अर्घ जल थ:त हायाये | आत्मने सिञ्चनं नमः |
१३ चन्दन तिये | ॐ आत्मनेचन्दनं नम: |
१४ स्वाँ छुये | आत्मने पुष्पं नम: |
१५ स्वाँ नंतुना आसन याये | आत्ममूर्तये नम: |
१६ उत्तर दक्षिण पूजा याये | ॐ उत्तरे ॐ दक्षिणे देवेभ्य: नम: |
१७ द्द्वार पूजा याये |
ॐ विध्नेशाय नम:| ॐ महालक्ष्म्यै नम:| ॐ सरश्वत्यै नम:| ॐ क्षत्रपालाय नम:|ॐगणपतये नम:|ॐगंगाये नम:|ॐयमुनायै नम:|ॐशंखाय नम:|ॐपद्माय नम:|ॐ देहल्यै नम:| ॐ बराहय नम:| ॐ कपिलाय नम:|ॐ बिश्वक्सेनाय नम:|ॐ नृसिंहाय नम:| ॐ पृथिब्यै नम:| आसन पूजा याये|ॐ पद्द्मासनायै नम:|ॐ कूर्मासनायै नम:| ॐ रत्न सिंहासनायै नम:|श्री लक्ष्मीदेवी आवाहन याये|स्वाँ अक्षत कया विन्ति याये | ॐ श्री लक्ष्मीम् आवाहयामि नम:|
१८ श्री लक्ष्मीदेवी आवाहन याये |
स्वाँ अक्षत कया विन्ति याये | ॐ श्री लक्ष्मीम् आवाहयामि नम: |
१९ श्री लक्ष्मी देविया चरण कमलसं अर्पण याये | श्री लक्ष्मीया ध्यानयाये |फोगु स्वाँ अक्षत, मृगीमुद्रां ज्वने |श्री चरण नसेशिर तक लुमंके | श्लोक ब्वने | ॐ कान्त्याकान्चन संन्निभां हिमगिरि प्रख्यैश्चतुब्भिर्ग्ग जैर्हस्तोत्क्षिप्त हिरण्मयामृत घटैरासिच्यमानां श्रियम् | बिभ्राणौं ब्वरमब्जयुग्मम् भयं हस्तै: किरीटोज्ज्वलां क्षौमाबद्द नितम्ब बिम्ब ललिताँ ब्वन्देऽरविन्द स्थिताम् |
२० श्री देवीया चरण कमलसं अर्पण याना अलग तये | श्री देवीया चरण कमलसं जल चढे याये | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै पादार्घ नम: |
२१ अर्घया जलं स्नान याय्के | ॐ श्री देव्यै अर्घ स्नान समर्पयामि नम: |
२२ पञ्चामृतं स्नान याय्के|ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै पञ्चामृतं स्नानं समर्पयामि नम:।
२३ शुद्दोदक स्नान याय्के | ॐ श्री लक्ष्मै शुद्दोदक स्नानं समर्पयामि नम: |
२४ वस्त्र छाय्गु | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै वस्त्र समर्पयामि नम: |
२५ जजंका छाय्गु | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै यज्ञोपवितं समर्पयामि नम: |
२६ चन्दन तिके | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै चन्दन समर्पयामि नम: |
२७ सिन्दुर तिके | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै सिन्दुरं समर्पयामि नम: |
२८ तछो हामो अक्षत तिके | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै यव तिलाक्षतान् समर्पयामि नम: |
२९ स्वाँ छाये | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै पुष्पाणि समर्पयामि नम: |
३० स्वाँमा क्वखाय्के | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै पुष्पमाला समर्पयामि नम: |
३१ गायत्री स्वक: (३) पूजा याये | लक्ष्मीदेवी पूजा याये | ॐ नमो भगवते बसुदेवाय ॐ नम: | ॐ भगवते प्रद्दुम्नाय नम: | ॐ भगवते अनिरुद्दाय नम: | ॐ वनमालिकायै नम: | ॐ लक्ष्म्यै नम: | ॐ पद्मायै नम: | ॐ कमलायै नम: | ॐ हरिप्रियायै नम: | ॐ मायायै नम: | ॐ दमायै नम: | ॐ धनदायै नम: | ॐ धान्यदायै नम: | बिष्णु पूजा | ॐ श्री नारायणाय नम: |
३२ तत: कुवेर पूजा | ॐ धनदाय कुवेराय नम: |
३३ सगोन धौपति पूजा | ॐ अस्वस्थामाद्द्यष्ट चिरन्जिविभ्यो नम: |
३४ कलश पूजा | ॐ मृत्युञ्जयाय नम: | ॐ अमृतेश्वरी शक्ति सहिताय नम:|ॐ सदाशिवाय नम:|
३५ तुफि पूजा | ॐ मार्जन्यै ब्रम्हास्त्र मूर्तय नम: |
३६ चिस्वां जाकि तये | धूप दीप च्याके | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै धूपं नम: | दीपं नम: |
३७ फलफूल पक्वान्न ग्वा मसला दक्व छाये | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै फल पक्वान्न ताम्बूलादिनि समर्पयामि नम: |
३८ नैबद्द्य लक्ष्मी ब्व: छाये | ॐ श्री लक्ष्मीदेव्यै नाना ब्यञ्जनानी नैबद्द्यानी समर्पयामि नम: |
३९ अक्षत जल श्री देवी चाहीका चरण कमलसं अर्पण याये| ॐ इदं फल पुष्प धूप दीप नैबद्द्यादी फल संकल्प सिद्दिरस्तु |
४० ताये अबिर ह्वले | ॐ तामोँ ||३|| सुप्रतिष्ठा वरदा भवन्तु |
४१ जलं मण्डल ० दय्के | चिस्वां अक्षत तया पूजा याये | जप याये | गायत्री ||१०|| अक्षत स्वाँ ताये काया विन्ति याये | स्तोत्र ब्वने | ॐ त्रैलोक्य पूजिते देवी कमले बिष्णु बल्लभे | यथा त्वमचला कृष्णे तथा भव मयि स्थिरा | इश्वरी कमला लक्ष्मीश्चला भूतिर्हरिप्रिया | पद्मा पद्मालय सम्यगुच्चै: श्री पद्मधारिणी | द्द्वादशैतानि नामानि लक्ष्मी सम्पुज्य य: पठेत् | स्थिरा लक्ष्मीब्यर्भवेत्तस्य पूत्रदरदिभि: सह | ॐ सर्वमंगल माङ्गल्यै शिवे सर्वार्थ साधिके | शरण्ये त्र्यम्बके गौरि नारायणी नमोऽस्तुते | अध्य पूर्व संकल्प फल प्राप्तये अत्र गन्ध पुष्प धूपदीपर्चन विधि तत्सर्व विधि परिपूर्ण मस्तु |
४२ पूजा याये | नमस्कार याये | दक्षिणा छाया अनि याये | पूजा याये | ॐ यथा श्रद्दार्चन विधि तत्सर्व विधि परिपूर्णमस्तु |
४३ श्री लक्ष्मीदेवीया चरण कमलसं जल चन्दन अक्षत सिन्दुर स्वाँ अर्पण याये | देवीया जल प्रसाद थ:त काये | चन्दन देवीयात ठीका तिये | स्वाँ प्रसाद काये मण्डलया स्वाँ, ध्यान तयागु स्वाँ छुये | स्वाँ, चन्दन, सिन्दुर भाग तये | मण्डल हुया लाहा सिले कर्पुर मत: च्याके | क्षमा प्रार्थना याये | स्वाँ अक्षत, ताये कया विन्ति याये | स्तोत्र ब्वने | ॐ मन्त्र हीन क्रिया हीन भक्ति हीन तथैव च | तदस्तु सर्व सम्पूर्ण क्षम्यताम्परमेश्वरी |
४४ किसिली छाया पूजा याना अनि याये | सूर्य साक्षी तये | अध्य ……. गोत्र …… पूर्व संकल्प फल प्राप्तये…….. अमवाश्या लक्ष्मी पूजा कर्माणि साक्षी मूर्तये अर्ध्य नम: |
४५ स्वाँ तने | पुष्पं नम: |
४६ अनलि सकसियाँ जल प्रसाद काये | इति लक्ष्मी पुञ्ज विधि: |
कन्हेकुन्हू श्री लक्ष्मी पूजा याये | स्तोत्र पर्यन्त धुन्के | श्री लक्ष्मी देवीयात धलन दन्के | श्री देवीया अग्रभागस मण्डल दय्काव | पोताय् नं च्वया | वा जाकि धूप दीप च्याका श्री देवीयात सगण फलफूल छाये | क्षमा स्तुति याये | नमस्कार याये | अनलि विधि अनुसारँ म्हपूजा याये | इति सुखरात्रि विधि: सम्पूर्णम् | सकल परिवार यात अगल तया तैगु स्वाँ जल प्रसाद बीगु |
नेवा: विधि कथं जन्मनि (बु:दिं) हनेगु विधि
जन्मनि याइम्हेस्यां मो:ल्हुया नी (शुद्द ) वस्त्र फिये । थमं वा मे:म्हेसिनं सूर्य ,गणेश ,पीठ देवता , आगंद्योयात सामान्य पूजा याये वा याके ।
ज्योतिष क्यनागु दुसा ज्योतिषया आज्ञा कथं (विशेष पूजा ) उगु विधि याके ।
ज्योतिष क्यने मला:सा छेंया नकींनं याकेगु विधि :-
(१). जन्मनीयाइम्हं पूर्व स्वया, याकिम्ह (नकीं) पश्चिम स्वया फ़्यतुये।
(२ ). जन्मनी याइम्हेसिया जवय् सुकुन्दा उत्तर स्वका च्याके।
(३ ). जन्मनीयाइम्हेसिया न्ह्योने ज्यना लप्ते वा मे:गुलप्ते छपा नं बँय् तये।
(४ ). लप्ते लिक्क- पूजा छजु , ग्वो:गु धौ , सगँवस्त्र , स्वांमाला , सिंया कुलेचा नं तये।
(५ ). जन्मनी याइम्हेसित स्वक नुसला विये ख्वालय् सिन्ह छपता तिके।
(६). गणेश पूजयाये :-
गणेद्य: यात चन्दन अक्षत जजंका स्वाँ तया पूजायाये। जलकया बँय् चाकलाक चा: छगु च्वये । उकी जाकी न्यापुच:स्वाँ तये । जाकीं पूजा याना उकीया स्वाँ प्रसाद लानाकाये थ:गु छ्यनय छुये । नुसला स्वक: काये । (देखा दुम्ह जुसा जन्मनी याइम्ह व नकीं नं समेत् न्यास याये माल )
(७). जलपात्र पूजायाना स्वांसिन्ह तने । साया दुरु पि चा यागु मुद्रा क्यने । मुद्रा ज्याये मसल धा:सा नमस्कार याये । जल पात्रया जल शिरेय् सिंचनयाय। थः यात सिन्ह तिये। थ;गु सिरे स्वाँ छुये। स्वाँ नतुना ल्युने व न्ह्योने छोये
(८). अष्ट चिरंजीवी पूजा- धौ व सगँकापते जन्मनी याइम्हेसित पूजा याके -स्वाँ सिन्ह जजंका धूप दीप नैवेध्य फलफुल छाये ,दक्षिणा छाये।
(९). ज्यना लप्ते वा मेगु लप्तेपा:तय् न्याथाय् चन्दन, अक्षत , स्वाँ , जजंका , तया पूजा याये।
(१०). जन्मनीयाइम्हेसित तपुलिं पुयेके। नकिनं धौ सगँकाप: ज्वना जन्मनी याइम्हेसित थीका ल्हा भागियाके। धौ सगँसिन्ह वालेविये। नकिनं धौ सगँसिन्ह वालागु जन्मनी याइम्हेसित स्वकविये।
१. सुकुन्दाय् सगँसिन्ह तिके
२.निक ज्यनालप्तेस तयके
३.स्वक:या च्वय् धलिमेय् स छाये
(११). जन्मनीयाइम्हेसित नकिनं सिन्ह तिके ,धौ सगँसिन्ह तिके। सगँकाप ल;ल्हाये। स्वाँमाला क्वखाय्के। पूजाभ:या सगँसिन्ह (स्वगं) नकिनं तिये मे:पिं परिवारयात नं तिके सिंकुलेचां सिसाफल(सिसाबुसा) स्वक लुके (सिफं लुकेत स्वगं ३ दक्षिणा तय , दसा मुतुमारी नं तयेमा ) चिकंया इता च्याका द्योयात अर्पणयाये।
(१२). जन्मनीयाइम्हेसित नं मतक्यने परिवार सकसिनं ताय् अभीर ह्वला जन्मनीयाइम्हेसित आशिर्वाद विये गुलिंसिया थ्व विधि निम्हतिपूयात स्वगं (सगँसिन्ह) विया न्ह्याकेगु चलनदु कुल परम्परा कथं खें सगँ विये ।
(१३).खें सगँ विये ।
(१४).सिफं लुकागु (घ्वाल्लयानागु) फलफूल दक्षिणामुना च्या:गू मत सहित पिखालखु स वाके छ्वये ।
(१५).धौबजी दान याये ।
जन्मनि याइबलय् य:मरीमा: क्वखायेकेगु नं चलन दु। थ्व निदबुदि ,प्यदंबुदिं ,खुदंबुदिं ,च्यादंबुदिं ,झिदंबुदिं व झिनिदंबुदिंतक ज्व:ज्व:ला:गु दंय् जक क्वखायेकेगु चलन दु।
श्री नारायण पूजा विधि:-
१. श्री गणेशाय नमः || श्री शारदा देव्यै नमः ||श्री बिष्णवे नमः ||
२. आचमन काये ||३|| फुक्क समान ठीक थासे सजे याये ||
३. देव यात स्नान ययेके || ॐ पावनं सर्व तिर्थानां गंगादि सप्त सागर स्नान प्रकल्पितँ येन शरीरे स्नापयाम्यहम् ||
४.पञ्चामृतँ स्नान याय्के || ॐ पञ्चामृतँ मयानीतँ पयो दधि धृतँ मधु || शर्करा सहित हरे स्नानार्थ प्रति गृहयताम् ||
५. शुद्धोदक स्नान यायके ||
६. चन्दन तिके ||
७. सिन्दूर तिके ||
८.तछो हामो अक्षत नं तिके ||
९. जजंका क्वाखायके ||
१०.स्वाँ छुका स्वाँमा क्वखाय्के ||
१२. श्री देव बाँलाके || ||आचमन काये ||३||
१३.लाहा सिला चन्दन तिये ||
१४. स्वाँ छुये || || अक्षत , तछो , हामो , जल कया सूर्य्यार्घ याये ||
१५. देश काल पञ्चाङ्ग उच्चारण याये ||
अद्यादी……….गोत्र……………..नाम धेयस्य मम दम्पत्यो: सकल परिवार सहिता यथा शास्त्रोक्त फल प्राप्तये || बिशेषत :…………श्री बिष्णु (गरुड नारायण) पूजा कतुं भगवाते श्री सुर्य्याया अर्घ्य नम: || तोते ||
पूजा मन्त्र
१. स्वाँ छफो छाये || भास्कराय पुष्पं नम: ||
२. धुपाय् च्याके || ॐ मोहान्धकार मग्नानां जनानां ज्ञान रश्मिभि : ||
कृतमुद्धरण येन तन्नौमि शिव भास्करम् || ॐ भास्कराय धुपं नम: ||
३. पूजभः ल:थल थिया तये || ॐ सिद्धिरस्तु क्रियारम्भे वृद्धिरस्तु घनागमे || पुष्टिरस्तु शारीरेषु शान्तिरस्तु ग्रहादिषु || सर्वविघ्न प्रशमनं सर्व शान्तिकर शुभम् || आयु: पुत्रं च कामं च लक्ष्मी सन्तान वर्द्धनम् || यथावाण प्रहाराणां कवचं भवति वारणम् || तव्ददेव विधातानां शान्तिर्भवतु वारणम् || कमण्डलु पुष्प भाजनं नमस्करोमी ||
४. लाहा अनि याये || जलं मण्ड: दय्के || चीस्वाँ जाकि तया पूजा याये || ॐ अखण्ड मण्डलाकरं व्याप्तं येन चराचरम् || तत्पदं दर्शितं येन तस्मै श्री गुरुवे नम: ||
५. मण्डलया स्वाँ छुये || मण्डल हुया लाहा सीले || प्राणायाम न्यास याये अनली लःथल पूजा याये || न्याक (५) || ॐ ब्रम्ह्णे नम: || ॐ बिष्णवे नम: || ॐ रूद्राय नम: || ॐ ईश्वराय नम: || ॐ सदाशिवाय नम: ||
६. चन्दनाक्षत पुष्प तिके || ॐ वरुण मूर्तय चन्दनाक्षत पुष्पं नम: ||
७. धेनु मुद्रां क्यने || ॐ धेनु मुद्रां दर्शयेत् ||
८. अर्घय ल: तये || चिस्वाँ जाकिं पूजा याये || ॐ अर्घ पात्राय चन्दनाक्षत पुष्पं नम: ||
९. धेनु मुद्रा, अर्घ मुद्रा क्यने || धेनु तथा अर्घ मुद्रां दर्शयेत् ||
१०. जल थ:त हायाये || आत्मने सिञ्चनं नम: ||
११. चन्दन तिये || आत्मने चन्दनं नम: ||
१२. स्वाँ छुये || आत्मने पुष्पं नम: ||
१३. स्वाँ नँतुना आसन तये || आत्मासनाय नम: ||
१४. स्वाँ नँतुना लिवने छोये || आत्ममूर्तये नम: ||
१५. उत्तर दक्षिण पूजा याये || ॐ उत्तरे ॐ दक्षिणे देवेभ्य: नम: ||
१६. सुकुन्दा पूजा याये || ॐ बिध्नहन्त्रे दीप नारायणाय चन्दनाक्षत पुष्पं नम: ||
१७. श्री देवया आसन पूजा याये || ॐ आधारादि पद्मासनेभ्यो नम: || ॐ गरुडासनाय नम: ||
१८. श्री देवया आसन पूजा याये || स्वाँ जाकि कया विन्ति याये || ॐ श्री नारायणम् आवहानं नम: ||
१९. देवया चरण कमलसं पूजा याये || श्री नारायण ध्यान याये || अक्षत फोगु स्वाँ मृगी मुद्रां ज्वने || श्री देव चरण नँसे शिर तक लुमंके || ॐ सशंख चक्रं सकिरिट कुण्डल सपीत बस्त्रं सरसीरुहेक्षनम् || सहार बक्षस्थल कौस्तुभ श्रीय नममि बिष्णुं शिरसा चतुर्भुजम् ||
२०. श्री देवया चरण कमलस अर्पण याना अलग तये || श्री देवया चरण कमलस अक्षत जल चढेयाये || ॐ श्री नारायणाय पादार्घ समर्पयामि नम: ||
२१. अर्घ स्नान याय्के || ॐ नारायणाय अर्घ्यो स्नानं समर्पयामि नम: ||
२२. पञ्चामृतँ स्नान याय्के || ॐ पयोधीकघ्रितञ्चैव मधु शर्कर संयुक्तम् ||
२३. शुद्धोदक स्नान याय्के || ॐ नारायणाय शुद्धोदक स्नानीय नम: ||
२४. कापः छाये || ॐ नारायणाय वस्त्रं समर्पयामि नम: ||
२५. चन्दन तिके || ॐ नारायणाय चन्दनं नम: ||
२६. तछो हामो अक्षत तिके || ॐ नारायणाय यव तिलाक्षतान नम: ||
२७. जजंका कोखाय्के || ॐ नारायणाय यज्ञोपवितं नम: ||
२८. स्वाँ छुके || ॐ नारायणाय पुष्पं नम: ||
२९. स्वाँ माला क्वाखाय्के || ॐ नारायणाय पुष्पमालां समर्पयामि नम: ||
३०. धुपाय च्याके || ॐ नारायणाय धुपं नम: ||
३१. मत: च्याके || ॐ दीपं नम: ||
३२. निवद्य छाये || ॐ नाना नैवेद्यानी समर्पयामि नम: ||
३३. मर्हि छाये || ॐ नारायणाय नाना पक्वानि समर्पयामि नम: ||
३४. फलफूल छाये || ॐ नाना फलानि समर्पयामि नम: ||
३५. किगःजल देव चाहिका देवया चरण कमलस चढेयाये || ॐ इदंफल पुष्प धूपदिप नैवेद्यादि फल संकल्प सिद्धिरस्तु ||
३६. गायत्री ३ पूजा || ताये अबीर ह्वले || ॐ सुप्रतिष्ठा वरदा भवन्तु ||
३७. जलं मण्डल दयेके || स्वाँ किग: तया पूजा याये | जप याये ||१०|| स्वाँ किग: ताये तछो हामो कया विन्ति याये ||स्तोस्त्र ब्वने || ॐ यस्य हस्ते गदा चक्रे गरुड़ो यस्य वाहनम् || समेक्रोतु कल्याणं पद्मनाभो जनार्दन: || ॐ पापोहं पाप कर्माहं पापात्मा पापसंभव: || त्राहिमां देव देवेश सर्वपाप हरो भव: || अद्य पूर्व संकल्प फल प्राप्तये अत्र गन्ध धुप दिपार्चन बिधौ तत्सर्व विधि परिपूर्णमस्तु ||
३८. श्री देवया चरण कमलस पूजा याना नमस्कार याये || दक्षिणा छाया अनि याये || पूजा याये || यथा श्रद्धार्चन विधौ तत्सवं विधि परिपूर्ण मस्तु ||
३९. श्री देवया चरण कमलस जल चन्दन अक्षत सिन्दूर स्वाँ अर्पण याये || श्री देवया जल प्रसाद थ:त काये || अलग नं तये || चन्दन ठीका थ:म्ह तिये || अलग नं तये || स्वाँ क्वकाये || ध्यान तयागु नं कया मण्डलया स्वाँ नापं छुये || अलग नं तये || अर्घ भोपुया पूजा याना थने || सूर्य साक्षी तये || स्वाँ अक्षत जल हाय्के || अद्य पूर्व संकल्प सिद्धिरस्तु श्री गरुड नारायण पूजा साङ्गता सिध्यर्थ साक्षी मुर्तये अर्ध्य नम: ||
४०. तोते || स्वाँ छाये || पुष्पं नम: ||
४१. क्षमा प्राथना याये || स्वाँ अक्षत ताये कया विन्ति याये || स्तोत्र ब्वने || ॐ मन्त्र हीनं क्रिया हीनं भक्ति हीनं तथैव च || तदस्तु सर्व सम्पूर्ण क्षम्यताम्परमेश्वर ||
४२. पूजा याये || मत: कपूर च्याका किसिली छाया श्री नारायणया चरण कमलस अनि याये || इति श्री गरुडनारायण पूजाविधि: सम्पूर्णम् || शुभम् ||
सकल परिवार यात अलग तया तैगु स्वाँ जल प्रसाद बीगु ||
स्रोत :- श्री देव देवी पूजन विधि ,जोशी समाज
नेवाः, रेवती रमणानन्द श्रेष्ठ
पात्रो ,जोशी समाज ख्वप