Jheegu Information

All information of newar community.

प्रेम सायमि
लूजः पिथना

मिसा मस्तय्गु नेवाः नां  = अर्थ

अनला  =   अधिक मा, मनमास  

अन्हिला  =   अन्यायेगु ज्या 

आज:मिखा  =   अज:उलात:गु मिखा 

अमेली  =   संसोधन, हनावना 

इता  =   दक्षिण,पारी,उखे 

इता  =  च्याकेत चिकनय् बुलात:गु का 

इना  =   गणेद्य:

इलां  =  द्य:या फुसय् प्यनिगु काप:

उफोस्वां  =   छ्ताजि नस्वास्गु स्वाँ

उलुपा  =  अजः

ओन्ता  =  पूर्व

कछाला  =   ने.सं.कथंया न्हापांगु ला

कन्था  =   ग:प:या  तिसा

कसला  =  चतं

किकिंपा  = द्य:या छ्यनय् च्वंगु तिसा

किपला  =  किच: , छायाँ 

किपा  =  तस्बीर

किपालु  =  छायाँ 

क्वमाली  =   विनम्रता

खिमिला  =  कृष्णपक्ष 

गातिला  =  बसुन्धरा ब्रत च्वनेगु तिथि

ग्यानथकुं  =   गुनकेशरी स्वाँ 

चकना  =  ख्वा: चकंम्ह, चंचलम्ह मिसा 

चतुलि  =  छताजि स्वाँया नां 

चपुलि  =   घाँय् नापं दुगु चापांय् 

चलंचा  =  गोरेटो लं 

चस्वाँ  =  चमेली स्वाँ 

चिरिमै  =  चिधिक:म्ह केंहेचा

चुलिंचा  =  चमे, रुद्रघण्टी 

चुलि  =  ग्वंग: वा झंग:या छेनय् च्वंगु ला ,   

च्वाकिं  =  चन्ता:ला:म्ह  मिसा 

छाय्पा  =  समा: , श्रृंगार

जला  =  ज्योति, प्रकाश ,मिया ज:

जिउता:  =  अजम्बरी 

जिस्वां  =   चमेली स्वाँ

जुलु  =  त:खा: लाथें छुलुचुलु सनिगु पह:

जोली  =  ज्व: , जोडी 

झ्वाता  =  सालिक, प्रतिमा 

झ्वाला  =  झ्वा:ल , झरना, क्वब्वा: ल

तकुस्वां  =  लालीगुराँस

तछला  =  ने.सं.कथं च्यागूगु ला

तय्जु  =  आकाझाकां खंकीगु 

तातुना  =  उदेश्य, लक्ष्य

तासुना  =  लक्ष

तिमिला  =  चन्द्रमा

तिलिकता  =   छताजि स्वाँ    

तिसा  =   तिलहिल,आभूषण 

तुम्ला  =  तिमिला,चन्द्रमा 

तेल्ला:  =  थिगु मिखा  

थकुं  =

थिंला  =   ने.सं.कथंया निगूगु ला

थिता  =  वारी,थुखे

दिल्ला  =  ने.सं.कथंया गुंगूगु ला 

दुतिना  =  दर्ता,प्रवेश 

देजला  =  देय् चा:हुलेगु जात्रा

धव:स्वाँ  =  पितृयात छायेत मा:गु स्वां 

धालेपति  =   छताजि स्वांया नां 

न:लास्वां  =   तछो कंनि पिना: मोहनी बलय् होइगु म्हसुगु स्वां

न:लि  =    नच्चाम्ह, न्हुम्ह, क्यातुम्ह

नकिं  =   नेतृ, निर्देशिका 

नगुमा  =   पत्र,क्यालेन्डर 

नति  =   तारा,नगु

नमिला  =   चन्द्रमा 

नसंचा  =   प्रभात 

नसति  =  नसंचा

नसला  =   म्ह शुद्ध यायेत कायेगु नील:

नस्वा:  =   सुगन्ध,बास

नसना  =   प्रभात,नसंचा

निता  =   निताजि प्रकारया

निपा  =   निगू पचाचिंगु पतिचिंगु बस्तु 

निस्ता  =   गुजारा,प्रतिपाल    

न्हसला  =  पल्पसा,ल्हाप्सा,चट्याङ्ग 

पँलासु  =   सुथ:या ह्याउंगु ज:

पलिना  =   छगु पक्ष्यलीगु ज्या

पलिमा  =   बाजंया छगु ताल

पलिसा  =   सत्ता,भर्ना 

पलिस्था  =   स्थापना,प्रतिष्ठा,निस्वना

पलेस्वां  =   कमलस्वां

पल्पसा  =   न्हसला,चट्यांग

पसंगा  =  अमु,तराजु

पसता  =   इहिपा:थें त:जिगु भ्वय्

पसूका  =  न्याताजी रंगया पंच सुत्र का

पामिला  =   पूर्ण चन्द्रमा 

पलिजा  =   छताजिस्वां

पासा  =   साथी 

पिजा  =  फिंज,ब्वाँईया 

पिचु  =   सम्म चुलुसे याच्चुसे च्वंगु

पिला  =   चिगोगु सन्हुचा

पुनबि  =   पूण्वयती 

पुनिसा  =   पुन्ही 

पुमिला  =   पामिला,पूर्ण चन्द्रमा 

पोहेला  =   ने.सं.कथंया स्वंगूगु ला

बछ्ला  =   ने.सं. कथंया न्हेगूगु ला

बांला  =   येपुसे, हिसिदुम्ह 

बिजकनि  =   मिस्तये न्हायपंया तिसा 

बिबिलि  =   न्हायपनय् तिगु तिसा 

बिबुली  =   न्हायपनय् तिगु तिसा

बुसा  =   चिकं,ब्वीगु मलम

ब्वला  =   सत्ता, बदला,पलसा

ब्वलासा  =  बदला

ब्वसा  =   ब्वयेगु बस्तु

ब्यांचुली  = सुथन्हांपा हालीगु नेवा:मेया  संगीत 

ब्वाला  =  दासि वयेगु वा ह्वानाक्क च्याइगु पह:

भलसा  =   भरोसा,आधार 

भिन्तुना  =   शुभकामना 

मतजला  =   मतया ज्वाला, ज:

मतिना  =   प्रेम,पिरति

मनमैजु  =   भगवती द्द्योया छगु नां

मतुना  =   मन्तब्य,मनोकामना

मिखा  =   नयन,लोचन,दृष्टि 

मिजला  =   मियागु जस्,ज्वाला 

मिब्वाला  =   मिया ज्वाला, राप 

मिलखा  =   मिखा 

मिला  = चन्द्रमा 

मिलि  =   साहिली, दथुइच्वम्ह

मुखु  =   कोपिला,होयत्यंगु स्वाँ

मुलुपा  = मुलुपति थ्याना: फ्यतुयेगु आसन

मुसुका:  =   न्हीलासु पिदंगु ख्वा: 

मुकुन्दा  =  सुकुन्दा थें ज्या:गु आरति यायेगु मत 

मुना  =   संकलन,संग्रह 

मेखला  =   जनी

मेतसी  =   मेवा 

मय्जु  =  मैजु 

मोहनी  =  मन मोहित ज्वीगु, छ:गू त:धंगु नख:

म्हिब:सा  =   न्ह्यब:सा 

यता  =   दक्षिण

यति  =   सा:गुती,य:गु मूवंगु

यन्ता  =   उत्तर 

यिता  =   दक्षिण

येचा  =   यौन

योता  =   परिचय

रंजना  =  कलात्मक नेवा: लिपिया नां 

रमिला  =   तिमिला 

रसता  =   लसता,हर्ष,खुशी

रस्मिला  =   चन्द्रमाया रश्मी 

राजमति  =  बांला:म्ह ऐतिहासिक मिसा पात्र 

रिचु  =

रिजु  =

रुजना  =  

रुजला  =  

रुबिनी  =   लुम्बिनी 

लुँजला  =   लुँयागु  रंगथेगु ज: 

लजना  =   मछा:म्ह 

लजुना  =  मछा:म्ह 

ललिचा  =   क्वाति दायकेबले मूनाप ह्वायेगु छता जडिबुटी घाँय्

लय्ता  =   खुशी, हर्ष

लसकुस  =   स्वागतम्

लसता  =   हर्ष, खुशीयाली

लसना  =   कला,रस 

लसां  =   जल्ल,ज्वाला थीकेगु ज्याभ

लहना  =   सभ्यता

लापा  =   पुतली,लाव: मरि

लाय्लामा  =   कपं,ल:सा ,इन्द्रधनुष 

लिजला  =   प्रतिबिम्बित ज: ,प्रकाश

लिसा  =   तनेगु,सायेगु,हाकनं तयेगु 

लुँचि  =    लुँयागु सिन्ह:

लुँचु  =   लुँयागु  धू

लुँति  =   लुँयागु सिन्ह:

लुँपौ  =   लुँ सियातस्गु पौ

लुँस्वां  =   लुँयागु दयाकत:गु स्वां

लुचु  =   लुचुक्क ल्होनेगु पह:

लुदना  =   सन्तोष,सन्तुष्टि 

लुधना  =   सन्तोष,सन्तुष्टि

लुपा  =   उपलब्धि, फाइदा 

लुमना  =   स्मृति, संस्मरण, सम्झना

लुमिना  =   स्मृति, संस्मरण, सम्झना 

लुमन्ति  =   स्मृति, सम्झना

लुजला  =   लूगू ज:

लूमिला  =   नकतिनी लूगु तिमिला 

ल्हाप्स, ल्हाब्सा  =   पल्पसा,न्हसला

वँचुमिला  =   वँचुगु रंगया मिला

वंजला  =  इहिपा: धुंका थ: इष्टदेवता पूज्या: वनेगु ज्या

वन्ता  =   पूर्व

वासा  =   बुँ ज्वोतय् याइम्ह  बैल,दोहँ

श्रीमिला  =   चन्द्रमा 

सतिसा:  =   छता सिमाया नां,सतिसाल 

समां   =   श्रृंगार,छायपा

समिलु  =   भमचा नापं वनिम्ह पासा 

समीस्वां  =   छताजी स्वाँया नां 

 ससु  =   सरस्वती माजु

ससुधा  =   द्व:छिधा:ल: , सहस्र धारा ल:

सिचु  =  शीतल,ख्वाँउ धा:गु फय

सितला  =  कैव:गु लायकिइम्ह देवीया नां 

सितु  =   शुद्द्गु घांय, दुबो 

सिरपा  =   पुरस्कार 

सिरसा  =   छताजी सिमाया नां 

सिरिमाया (तता)  =   श्रीमती

सिलु  =   गोसाइँकुण्ड

सिल्ला  =   ने.सं. कथंया प्यंगूगु ला 

सिसा  =   छताजी धातु वा चट्टान 

सुजला  =

सुजुला  =

सुता  =  ईही,बरे छुइबलेक मागु तिसा 

सुति  =   सुपांय् नाया: व:गु ल: , शीत ल:

सुमति  =   भिंगु मति (मन) दुम्ह मनू

सुमना  =   भिंगु मति (मन) दुम्ह मनू

सुमलि  =   पुजा ज्वलं तयेगु धकि

सुमा  =   इता: वायेगु ज्वलं दुगु थल

सुमि  =   चम्चा पायधंगु धव:चा 

सुमिना  =  

सुमिला   =   चन्द्रमा 

सुलचन  =   चस्मा, (सुलचं)

स्वन्ति  =   स्वन्हु तिथि,तिहार 

हनावना  =   आदर,सम्मान,सत्कार

हसना  =   सूचं,बेस्यास्वाँ

हामा  =   अभिभावक,नाइके 

हिसि  =   नासलं ल्यूम्ह बांलास्म्ह 

हिसिला  =   नासलं ल्यूम्ह बांलास्म्ह

हिसू  =   परिबर्तन 

ह्यूपा:  =   क्रान्ति।परिबर्तन, बिप्लबी

 

मिजं मस्तय्गु  नां    =  अर्थ
अगिंमथ: = न्ह्याबलें मि च्याना च्वनिगु थाय्

अनि  =  नमस्कार, अन्याये

अज:  =  उलुपा 

अजल  =  उलुपा 

अजू  =  आश्चर्य

अमू  =   तराजु,लनेगु ज्याभ:

अलख  =  अल:

अपसं  =  ब्रत 

आखे  =  अक्षता

आजु  =  उद्देश्य,तातुना

आल  =  सर्ग:, आकाश 

आपुलु  =  उत्सुकता 

आसामरु  =  आशा मदुम्ह, मयाइम्ह

इकन  =  यक्व,आपा:

इनाप  =  अनुरोध 

इल  =  समय,ई

उजं  =  आदेश,हुकुम 

उजन  =  आदेश,हुकुम

उत  =  द्द्वचिगु सुपांय

उल:  =  न्हिपताहा: नगु, उल्का 

ओम्स  =  भालु,माक:धुं

कपं  =  इन्द्रधनुष, लायलामा

किच:  =   गाज:, छायाँ

किकिंपा  =  द्द्य:या छ्यनय् च्वंगु तिसा

कुचु  =  पीसे उलुउलु मिनीगु 

किसली  =  ग्वय् व जाकि दुगु सलि 

कुलां  =  क्षितिज

कुलि  =  मितेरी,पासा 

क्वा:ज:  =  तापक्रम, तापमान 

क्वाथ  =  किल्ला,गढ

क्वातु  =  दुग्य:गु, स्यल्ला:गु

खसु  =   कुहिरो,हुस्सू 

ख्यलु  =   म्हपुजाय् च्याकीगु इता:

ख्वसु  =     सुपांय्

गजुल  =  गजुर 

गसि  =  गयेगु थाय्,लहरा

गाज:  =  किच:, किपालु, हंगाबिंगा दुगु मा 

गुँसिँ  =  सिमाया लहरा,जंगली घाँय् 

गुलु  =  ग्वला:गु अय्ला: मुनीगु चा थल 

गुलुभा:  =    गुँच्वका  

ग्यसु  =    वजन,तौल 

ग्वयस्वां  =   मखमली स्वाँ

घलि  =  घण्टा वा ४४ मिनेट 

घ:मा:  =  स्टेरिंग,ह्याण्डिल

घुलु  =   किसान,ज्यापू

चकं  =  चकंगु थाय्, न्हिलाख्वा 

चलं  =  छ्म्हजक न्यासि वनेज्यूगु लं

चाइ  =  चाकुगु माकुगु छताबेस

चिउता:  =  वास्ता,सरोकार 

चिपालु  =   श्रेष्ठतये छगू थर 

चीभा:  =   चैत्य

च्वापु  =   हिउँ, बरफ 

छुमां  =   संकेत 

ज:  =   ज्योति,प्रकाश 

ज:ति  =   सदस्य 

ज:मू  =    जपमाला

ज:सि  =  सिजा:या खासि

ज:लु  =   लुगु ज:

जति  =   ज्योति 

जूजं  =  भोय् धा: वनिम्ह मनू

जुजु  =   राजा 

ज्यान  =      प्राण

झीराजा  =     जुजु 

झुमि  =  गुँइच्वनीपिं आदीबासी

झ्यामि  =  स्वयंसेवक, ग्वाहालिमि

झ्वाता  =   सालिक, प्रतिमा 

तपन  =  दुगुली हानं तनेगु ज्या

तिब:  =  टेवा,ग्वाहालि,भलसा 

तिलहिल  =   तिसा,आभूषण 

तुइमिल  =  तुयूगु मिला

तुतुमान  =   दुरुथें तुयूम्ह

तुयू  =  तुइसे च्वंगु उं  (रंग)

तूज:  =     पह:

थकू    :-  क्षेत्रिय जातय्  थकुरी, ठाकुर 

थनि  =   थौं, आ:

थायभु  =  तत:धंगु भ्वजय् छ्यलीगु कंय्भु

थीमत  =  आप:ज:दुगु थीगु मत 

थुलुवा  =   सिरपा,ईनाम्

दबुलि  =    मन्च

दसु  =   उदाहरण 

दाति  =   माहिला

दिकु  =  बिसौनी,स्टेशन

दिपु  =  दीगु थाय्, बिसौनी

दुनुग:  =  हृदय दुने 

देछा  =   उपहार 

देब:  =   द्द्य:नेया ब:, पौ

धुकुमान  =   कौतुहल 

धुँजु  =   धुँथें बहादुर म्ह

धुनू  =  बुल्लुसेच्वंगु खसु,

धुस:  = धुलय् ल्वाक्ज्या:गु लुं लिकाये स:म्ह

नगु  =   तारा 

नचु  =  मिहिन, धुथें मिहिन 

नबि  =   ऊनं थानात:गु काप 

नबु  =   ऊनं थानात:गु काप

नमि  =  ह्यांगु निभा: त्व:गु सर्ग:

नसं  =    सर्ग:

नाय:  =  अध्यक्ष, नाइके,नेता 

नायू  =  कमोलो,कलिलो 

नास:  =  नासलं लीगु,हिसि दुगु 

निभा:  =   सुर्द्दय:या क्वा: गु ज:

निप  =  शुद्द,पबित्रगु 

निल:  =   शुद्द,पबित्रगु नीगु ल:

नुग:  =  हृदय,मुटु 

नुगल  =    हृदय,मुटु

नेवा:  =  नेपा:या स्वनिगलय् च्वनिपि प्रमुख जाति

न्हुच्छे  =    न्हूगु छें

न्हूज:  =   न्हूगु ज:

न्ह्यलु  =  छुं नं ज्या यायेत लिमचिलीम्ह

न्ह्यज्या:  =   न्ह्य:ने वनीम्ह

न्ह्यलुवा:  = अग्रज,लं क्यनीम्ह पथप्रदर्शक

न्हिलासु  =  मुस्कान, हँसिलो 

न्ह्यू  =  मुस्कान, हँसिलो

न्ह्यैपु  =  यैपुगु ,य:गु 

न्वकू  =   उपाध्यक्ष्

पलेह:  =  पलेस्वांया ह:

पामल:  =  पा जय:क वैगु मल:

पिकापू  =  गुथिया नियम सफू

पिचु  =  सम्मच्वंगु यच्चुसे चुलुगु 

पिवा:  =  पाले,चौकिदार

पुता  =  थ:म्ह ब्वीकाम्हमच काय् वा म्ह्याय् 

पौभा:  =  कापतय् च्वैत:गु परम्परागत चित्र 

फुजु  =  ज्यू धैगु अर्थ

बाथ:  =  चलाखम्ह,न्हीकीम्ह

बिजं  =  समापन,बिसर्जन 

बिकृति  =  चान्ह्य चा:हिलीपिं प्रहरी

बीनिभा:  =  बीत्यंगु ह्याउँगु निभा:

बुलु  =  क:,स्य:, क्वें व ला  तया: दय्कात:गु भ्वय्या छता क्वा:

बेखा  =  आपा मस्त सिधुंका: म्वा:म्ह मचा

ब्वायसु  =    विशेषण 

भाजु  =  भलादमी,श्रीमान,श्री 

भाबा  =  मचाभासां द्दयो

भिंकाजी  =  भिंम्ह, 

भिंख्वा:  =  भिंम्ह मनूया ख्वा: 

भिंपू  =   मुगा,छताजि रत्न 

भुजु  =  श्रेष्ठ जातिया छगू थर

भुज्या:  =   संरक्षक

भुंला  =  जादुगर

मचाकाजी  =  चिधिक:म्ह काययात माया स:तीगु पह:

मतज:  =  मतया ज:

मतुक  =  श्रीपेच,मुख, तपुलि

मति  =   मन,दिल 

मन  =  दिल,हृदय

मनू  =  मानब,व्यक्ति 

मन्द:  =  मण्डल,मण्डप 

मल:  =  बज्र, चत्यांङ्ग 

महाजु  =  सिपाही 

मिज:  =   मियागु ज:

मिचू  =   अग:भू

मित्सि  =  दांख, अंगूर

मिमल:  =  मि जया:क:वैगु मल:

मिलालू  =  लूगु तिमिला 

मुस्या:  =  चिलाख,चिराग 

मिज:  :- मिया राप,ज्वाला 

मूज:  =  मूल दूज: 

मूति  =  यति,सा:गु भिंगु थ्वं

मूस:  =  ब्वाँईया व:गु अय्ला:

मुस्वाँ  =  बुगद्द्योयात छाइगु नस्वा:गु स्वाँ

म्हगस  =  सपना 

यचु  =  निर्मल,कंचन

यजु  =  य:म्हेसित सतीगु खंग्व:

यज्यु  =  थ य:म्हेसित माया स:तीगु खंग्व:

यमि  =  येंय् च्वम्ह मनू

यमु  =  हल्कागु, याउँगु

यलु  =  यलम्बर 

यांलु  =  तापकं खनीगु दृष्य

यैपु  =  न्ह्यैपुगु ,य:गु

लुँगजू  =  लुँयागु गजू

लुँज:  =  लुँयागु थें म्हासुगु ज:

लुँजुवा:  =  लँयज्वीम्ह मनू 

लकस  =  ताबरण,पर्यावरण 

लसं  =  लय्, ताल  

लसन  =   सभ्य 

ल:सा:  =  कपं, लायलामा 

लायकू  =  राजदरवार 

लिच:  =  दोपं,अवगाल,अजय्

लिज:  =  प्रतिबिम्ब ज:, 

लिब:  =  लिधंसा 

लिबि  =  पार्क, चंकगु ख्य:,थाय्

लसवा:  =  परिणाम,लिच्व:

लिसं  =  रसायन बस्तु

लिस:  =  प्रतिध्वनि,जवाफ 

लुँज:  =  सुनौला,सुर्द्दयो:या ज:

लुँझ्या:  =  लुँया सियात:गु झ्या:

लुँनिभा:  =  सुर्द्द्यो: ल्वीगु व वीगु इलयया म्हासुगु सुर्द्द्यो:या ज:

लुँपले  =  लुँयागु  पलेस्वाँ

लुँपु  =  न्येता:या गा:,डिम्पल 

लुँबुँ  =  लुँथें म्हासुगु तूमायागु बुँहो:गु स्वाँ

लुभा  = लुयागु रंगया सुर्द्द्यो: 

लुल्बु  =  प्वालाप्वालां थिगु थीकेगु ल्वहँ

लुदन  =  सन्तोष,सन्तुष्टि 

लुधन  =  सन्तोष,सन्तुष्टि

लुपा:  =  उपलब्धि, फाइदा 

लुपु  =  धतुरया पु, न्येता:गा:

लुमन  =  स्मरण,सम्झना 

लुभु  =   लुँयागु भु ,डेमा

लुमु  =  तान्व:नं चिकुनं मजूगु

लूज:  =  नकतिनि लूगु ज:

लुनिभा:  =  नकतिनि लूगु निभा:

लूस:  =  नकतिनि तायदुगु स:

वासिं भाजु  =  हारति मांया मचा

सँझ्या:  =  कलात्मक बुट्टा कियात:गु सिँयागु झ्या:

सँय्जु  =  सँय् भाजु 

सगं  =  धौ ख्यें सगं 

सनिल  =  सन्ध्या ई

सलिल  =  म्ह,शरीर

सर्ग:  =  आल,आकास 

सहलह  =  झदारी,सहमति 

सिंच  =  सिँउदो:

सिन्ह:  =  टिका 

सिन्ह:मू  =   सिंन्ह:थल

सुचु  =   यचु 

नेवा: नां मुना 
प्रेम साय्मि 

Spread the love
Shyam Lal Shrestha
shyam-lal-shrestha-ji
Your Contribution