बज्रमुनि बज्राचार्य, किपू
नेपालय् खनेदुगु देग:या ताजियात स्वय्बले शिखर शैली, गुम्वज शैली, पेगोडा शैली आदि खनेदु । शिखर शैली व गुम्वज शैलीया देगलय् सामान्यतया: ल्वं व अप्पां दय्कातःगु खनेदुसा, पेगोडा शैली (नेपाली शैली वा नितँ वा नितँसिबें अप्व: पौचिना: दय्कातःगु) देगलय् पौयात थाका: तय्गु लागी ४५ डिग्री कोणय् तुँडाल वा तुनासि सिँया तयातःगु खनेदु । थ्व तुनासिया मुख्य ज्या पौयात लिधंसा वा तिबः बीगु ख:। तर कलाकृतिया माहिरपिं नेपाली कलाकारपिं देगःयात ताःई तक ल्यंकाः तय्त तुनासि छ्यःगु नापनापं स्वय्बले यइपुसे च्वंकेत तुनासी आध्यात्मिक भावना ब्वलनीकथंया विभिन्न कथंया द्यःपिं सिं कीगु याना: थःगु कलात्मकता ब्वय्गु यानावयाच्वंगु दु ।
देगःया प्यंगू कुनय् सल, धुँ, गरुड किया: लिधंसा बियात:गु दुसा, दथुइ दथुइ मातृका देवीपिनिगु किपा: बीगु, वया क्वय् थीथी पशुपंक्षी, भक्तजनपिं, गनं गनं कामुक कलायात ब्वय्गु यानावयाच्वंगु दु । कामुक कलायात नेपाली समाजय् अश्लिलकथं काइ । अथेखःसां तुनासी कामुक कलायात हे ब्वयगु छाय् जुल ? गबलेनिसें न्ह्यात धैगु विषयलय् नेपाली जनमानसय् सुनानं स्पष्ट व चित्त बुझे जुइक लिस: बीफयाच्वंगु मदु ।
कामुक कला छेँया तुनासी खनेमदु । ल्वं, अप्पा, चा, धातु आदिइ कियातःगु खनेमदु केवल पेगोडा शैलीया देगलय् तयातःगु सिँया तुनासी जक छाय्?
थ्व न्ह्यसःया लिस: मालेत मूर्ति कलाया विकास बारे सीकेगु – आवश्यक खनेदु । नेपालय आःतक लुयावःगु मूर्ति चायागु इपू न्हापांगु शदीपाखे खः धैगु खँ लैनसिंह बाङ्गेलपाखें प्रष्ट जुइधुंकूगु दु । चाया लिपा ल्वं, सिँ, धातु आदिया मूर्ति खनेदत । प्राकृतिक रुप न्ह्याथाय् नं दैगु अःपुक कायफैगु गुगुलिं सिँयात वास्तुकलाय् न्हापातिसें छ्यलाव:गु जूसां ल,फय्, निभाःया कारणं ल्बहं, चा, धातुसिवे म्हो जक टिकाउ जुइगु कारण नेपालय् देगलय् छ्यलात:गु तुनासियात काय्बले १३ औं शदीसिबें न्हापाया तुनासि धाःसा दुर्लभ ज्वीधुंकूणु दु । पनौतिया इन्द्रेश्वर महाद्यःया देगलय् च्वंगु तुनासि, हिरण्यवर्ण महाविहार, रुद्रवर्ण महाविहार, इतुम्वाहालया तुनासि आःतक लुयावःगु मध्ये दकले पुलांगु खनेदु ।
नेपाःया मूर्तिकला भारत उपमहादिपया मूर्ति कला शैलीया प्रत्यक्ष अप्रत्यक्षकथं लानाच्वंगु दु। मौर्य, गुंग, कुषाण (गान्धार, मथुरा), गुप्त,पाल शैली आदि । मूर्ति कलाया विकासय् पाल कलाशैलीं तःंधंगु ह्यूपा: हल । थुगु इलय् मूर्तिकलाय् प्रतिमा लक्षणयात मना:से, तान्त्रिक प्रभावकथं अस्वाभाविक, रहस्यात्मक सांकेतिक मूर्ति निर्माण याय्गु ज्या जुलसा मध्यकालय् वया: राजपुत शैलीया मूर्ति निर्माण याय्गु ज्या जुल । थुगु इलय् देग:यात बांलाकेत मूलद्य: नाप स्वापू दुपिं द्यःपिं तुनासी कीगु नापनाप राजपुत जुजु सामन्तीपिनिगु एैयासी सामन्तीताया कारणं तुनासी मिथुन, कामुक व अश्लिल मूर्तियात खुल्ला रुपं कीगु चलनया शुरुवात जुल ।
राजपुत जुजु, सामन्तपिसं न्ह्याकूगु थ्व कामुककला, अश्लिलकलापाखें नेपाली कलाकारपिं नं प्रभावित जुल गुकिया परिणामकथं नेपाली समाजय् नं कामुक कलाया विकास जुल । नेपालय् थ्व कला पूर्वमल्लकालय न्ह्या:गु खनेदु । तन्त्रया चरम विकासया परिणामकथं थ्वैत कायुफु ।
भारतय् गुप्ततय्गु शासन वःगु इलय् हिन्दु अर्मयात राजश्रय वीगु झ्वलय् बुद्ध धर्मयात तसकं हेपे याय्गु जूवन । थुगु ज्यापाखें बुद्धिष्टपिसं थ:गु अस्तित्व ल्यंका: तय्गु लागी हिन्दूद्य: नाला: कायगु थःगु वौद्ध दर्शनयात नं ल्यंकाः तय्गु लागी तन्त्रयात बः काय्गु जुल । सन ११९७ य् भारतय् मुश्लिम आक्रमणपाखेँ नेपालय बिस्यु वःपिं बौद्धपिसं नेपालय विकास जुयाच्वंगु पाशुपत सम्प्रदाय नापनापं थ:गु धर्मयात ल्यंकेगु झ्वलय् संवर हेरुक थें जाःपि आलिङ्गन मुद्राय् द्य: पलिस्था याय्गु जुल ।
राजपुतया एैयासि व बज्रयानी तान्त्रिक प्रभावया कारणं नेपालय् १३ औं शदीनिसेँ कामुक कलाया खुल्ला विकास जूगु खनेदु । तन्त्रपाखेँ शुरु जूगु कामुक कला, अश्लिल कला नेपाली कलाकारपिसं हिन्दू, वौद्ध, शैव हरेक सम्प्रदायलय् स्थापित याय्गु कथं नेपालय् दुगु देग:या तुनासी कामुक कला झीगु परम्परा न्ह्यानावंगु खनेदु ।
थौं वया: थ्व कामुक कला बौद्धपिसं गुह्यरुपं मूर्ति तय्गु यानाच्वंगु दुसा हिन्दूपिसं खुल्ला रुपं देगःया तुनासी कियाः तय्गु यानावयाच्वंगु दु। तर थुकिया दर्शन थ:थ:गु कथं हे दु।
थुजागु कामुक, अश्लिल कला खुल्ला रुपं देगलय् छाय् तल धैगु, खँय् नेपाली समाज माैन जुयाच्वंगु दु । गुलिसिनं थथे देगलय् अश्लिल वा कामुक मूति तल कि प्राकृतिक प्रकोप (भुखाय् ब्वइगु, मल: जुइगु ) पाखेँ देग:यात स्यंके फैमखु धाय्गु यानावयाच्वंगु दुसा, गुलिसिनं थथे तय्बले द्यःपिनि शक्ति बढे जुइ धायगु यानावयाच्चंगु दु।
वास्तवय् कामुक कला प्राकृतिक प्रकोपपाखें बचे जुइत, द्यःया शक्ति अप्वयकेत मखुसे मनूतय्त सांसारिक आध्यात्मिक दर्शनया शिक्षा बीत खः।
मनूतय्सं नसा नय्वले चाकु, माकु, फाकु, पाउँ, खायु धैगु सवा: वै । गुगुं नसा नय्वले थुजागु अनुभव जुइ गुगु शब्दया माध्यम व्यक्त याय् फैमखु, उकिया अनुभव याय्त स्वयं थःम्हं हे नया: स्वयमा: अथेहे मनूतय्सं शारीरिक व मानसिक रुपं अनुभव यानागु अनुभूति नं गुलिं शव्दं व्यक्त याय् फैमखु स्वयं हे अनुभव यायमा: । गथेकि मिसा व मिजं दथुइ जुइगु शारीरिक सम्पर्कया अनुभव । गुकियात तसकं न्ह्याइपु धैगु शव्दं व्यक्त याना: पूवनी मखु ।
बेलायत सहारानीया श्रीपेचय् च्वंगु कोहिनुर हीरा दकले न्हापां भारतया छम्ह माझिं समुद्रया किनारय् लुइकल तर हीराया महत्व मथुया:, हीरा धकाः मथुया: थ:गु जीवनभर गरीवीया जीवन हनेमाल । जब थुम्ह मनूया त्हाःतय् लात थौं वहे हीरा वहुमूल्य प्रतिष्ठित महारानीया श्रीपेचय् लाःवन । अथेहे दर्शनयात थुइकीपिनिगु लागी वहे दर्शन थ:गु जीवन मोक्ष वा निर्वाण तक थ्यंकीसा दर्शनयात मथूपिसं गलत ढंग छ्यला: थःगु जीवन वर्वाद याइ । थुजागु हे दर्शनयात कलाकारपिसं कामुक कलाय् ब्वयाव्यूगु खः।
अश्लिल वा सेक्स कलायात मथूपिसं थःगु जीवन अथें छ्वइ तर सेक्स कला दुने निर्वाणया दर्शन दु । गुगु चीजयात मूर्ख, अनपढ, मथूपिनिगु लागी छ्या ! व सामान्य ख: । थूपिसं थ्वैत सकारात्मक कथं कया: जीवन सुघारया लपुइ छ्यली । थुकिया हे सांकेतिक अर्थ खःकामुक वा अश्लिल कला ।
बौद्ध धर्मय् तान्त्रिक दुहां वय धुंका: दर्शनयात गुह्य रुपं मन्त्र, यन्त्र, तन्त्र, योग, मुद्रा कलाया माध्यमं छ्यलेगु ज्या जुल, नयमज्यू धैगु नं छुं मन्त, याय भज्यू घैगु नं छु मन्त्त । पंचमकारयात स्वीकार यात । सेक्सयात नं स्वतन्त्र बिल । तर हरेक ज्याय् थःगु मौलिक दर्शनयात ल्यंकगु जुया: हे च्वन । महायान सम्प्रदापया मू आजु घैगु निर्वाण ख: निर्वाण शुन्यतापाखें प्राप्त जुइ । नार्गाजुनं प्रतिपादन याःगु शुन्यता दर्शन अंकया शुन्यता मखु । मानसिक शुन्यता खः । थ्व शुन्यताया प्रतिरुप हे कामुक कला वा सेक्स ख: ।
मिसा व मिजंया दथुइ संभोग (म्हभोग ) जुइगु इलय् चरमसिमाय् थ्यनीग् इलय् छझा: (क्षणिक) थुजागु अनुभव जुइ, गुगु इलय् न भूतया खँ लुमती न अभूतया खँ लुमनी न भयदै न भाव दै न अभाव दै । थुजागु कथंया शुन्यताया सांकेतिक रुप ख: कामुक कला, अश्लिल वा शेक्स कला । थुजागु शुन्यता क्षणिक ख: तर थ:गु जीवनय् थुजागु क्षणिक शुन्यतायात जीवन दत्तले आनन्द प्राप्त याय्गु माध्यमत यक्व दु। थ्व ला छगू नमूता जक ख: । उकि मनूतयके दयाच्वंगु लोभ,द्वेष, मोह रुपी तृष्णा मदयकाः निर्वाण, मोक्षतक थ्यंके ज्यू धैगु सांकेतिक व्वसा खः – तुनासी कियातःगु कामुक कला व अश्लिलता ।
बालांगु बिश्लेषण , , ,